Led strips zijn een populaire en steeds betaalbaardere optie voor commerciële- en woningtoepassingen. Het kopen van led-strips is relatief eenvoudig, maar er zijn wel een aantal dingen waar je rekening mee moet houden, zodat je het juiste stripje voor de juiste toepassing aanschaft. In dit artikel vertellen we je welke factoren dit zijn en laten we je zien welke opties er zijn.
LED strips soorten
Led-strips zijn er in alle soorten en maten. Afhankelijk van hoe je led-strips wilt gebruiken, zijn er tal van opties. IP65 led-strips zijn bijvoorbeeld beter geschikt voor buiten en/of de badkamer, deze hebben een beschermende laag over de ledjes wat ze waterdicht maakt. Hieronder een kleine samenvatting van de soorten. Later in het artikel gaan we er dieper op in, aangezien er per led-strip meerdere opties zijn.
- DC led strips – Deze strips hebben een lage DC spanning, meestal 12-24V. Vaak hebben ze een zelfklevende achterkant voor snelle montage en kunnen om de zoveel cm geknipt worden. Meestal zijn ze te krijgen in verschillende lichtkleuren en hogere IP waardes voor waterdichte bescherming. Bij aansluiting op 230V is het bij dit type led-strip noodzakelijk om een transformator aan te schaffen.
- AC led-strips – led-strip die rechtstreeks op het stroomnet aangesloten kan worden. Meestal gunstig om lange lengtes te overbruggen. Ook te verkrijgen in verschillende lichtkleuren en hogere IP waardes voor waterdichte bescherming.
- LED-lichtslangen – Deze relatief stijve slangen zijn geschikt om bijvoorbeeld buiten een tuinhuis of schutting te omranden. Ook worden deze slangen veelal gebruikt in de bouw om over een lange lengte goede verlichting te krijgen.
- Neon strips – Meestal waterdichte strips met hoogwaardige materialen om bijvoorbeeld lijnen op gebouwen of bruggen te benadrukken.
Aantal LED’s per meter
Bij het kopen van led strips is het belangrijk om te kijken naar het aantal leds per meter. Voor een helderdere lichtopbrengst en een hoge lichtkwaliteit kun je het beste gaan voor een hoog aantal led’s per meter. Wanneer je een laag aantal led’s per meter kiest, bijvoorbeeld 60 p/m en de led’s dus ver uit elkaar staan, kan de strip vlekkerige verlichting geven, i.p.v. mooie constante lichtlijn. Dit kan een reden zijn waarom de ene strip goedkoper is dan de andere. Er zitten gewoonweg minder led’s op de strip.
Het aantal led’s per meter is niet de enige factor die de helderheid en kwaliteit bepaalt. Zo zijn er ook verschillen door gebruik van lage of hoge lichtopbrengst en gebruik van minder goede materialen. Maar daar later meer over.
LED strip lichtopbrengst
Omdat led strips nog steeds populairder worden, blijft de techniek zich ook verbeteren. Led’s krijgen daardoor steeds meer lumen per Watt. Afhankelijk van hoe je led-strips wilt gebruiken, is dit niet altijd de juiste optie. Voor accentverlichting, bijvoorbeeld een strip in een traptrede of plank, hebben niet zoveel lichtopbrengst nodig als echt functionele verlichting.
Voor accentverlichting is soms 300 lumen per meter al goed en voor functionele doeleinden is vanaf 600 lumen per meter de richtlijn. Maar dit is zeker ook afhankelijk van persoonlijke voorkeur en/of je een profiel met cover gaat gebruiken.
LED strip lichtkleuren
Led strips zijn verkrijgbaar in heel veel verschillende kleuren. Strips met een vaste lichtkleur die niet aan te passen is, noem je een enkelkleurig of single color led-strip. Hierbij kun je denken aan warm wit, neutraal wit, koud wit, blauw, groen of rood.
Meerkleurige of multi color led-strips varianten kun je denken aan RGB, RGBW of RGBWW of aanpasbaar wit. Dit zijn led-strips die van kleur kunnen veranderen door het gebruik van een app of afstandsbediening. Meer weten over RGB? Je leest het op Wat is RGB led? Bij aanpasbaar wit kun je denken aan warm wit tot koud wit, of extra warm wit tot warm neutraal wit. Bediening gaat dan ook met een app of afstandsbediening.
Kleurtemperatuur
Kleurtemperatuur of ook wel Kelvin is hoe lichtkleuren aangeduid worden. Een lage kleurtemperatuur is warm wit en een hoge kleurtemperatuur is koud wit, blauwig licht.
Aanpasbaar wit, tunable of CCT is een steeds populairdere optie. In één strip zitten meerdere witkleuren verwerkt. Met een speciale controller zoals een afstandsbediening of app, bedien je de led-strip om lichtkleuren naar wens aan te passen. Zo kun je bijvoorbeeld een led-strip aanpassen naar koud wit wanneer je gaat koken, en aanpassen naar warm wit tijdens het eten.
Installatie van LED strips
Bedenk voor het aanschaffen van een led-strip altijd waar het toegepast wordt. Voor sommige situaties kan een zelfklevende achterkant handig zijn, of voor sommige situaties is het beter om ophangklemmen te gebruiken. Verderop in dit artikel leggen we per strip uit waar je rekening mee kunt houden.
Houdt bij de aanschaf van led strips in ieder geval in gedachte:
- Welke lengte heb ik nodig?
- Is een egale lichtlijn belangrijk? Kies dan voor een hoog aantal led’s p/m
- Kan de led-strip op 230v aangesloten worden?
- Is de flexibiliteit van de led-strip eventueel belangrijk?
- Moet de strip waterdicht zijn?
- Heb ik nog andere materialen zoals draad of connectors nodig?
- Wil ik de led-strip kunnen dimmen of niet?
LED strip Wattage
Een andere belangrijke factor voor het kiezen van een led-strip, is de Wattage. De meeste aanbieders hebben het Wattage aantal per meter aangegeven, om zo verschillende strips met elkaar te kunnen vergelijken.
Door het aantal lumen per meter te delen door het Wattage, bereken je de energiezuinigheid van de strip. Een lichtopbrengst van 300 lumen p/m en een verbruik van 5W geeft 60 lumen per Watt. Vergelijk dit met andere strips, en je weet hoe energiezuinig een strip is. Houdt er wel rekening mee dat je de vergelijking bij een zelfde lichtkleur doet. Een warme lichtkleur heeft namelijk een lagere lichtopbrengst dan een koudere lichtkleur.
Mocht je een led-strip aanschaffen zonder voeding, reken dan uit hoeveel meter je gaat gebruiken. Het aantal meters vermenigvuldig je met het Wattage. Houdt er rekening mee dat de meeste strips tot een bepaalde lengte verlengt kunnen worden.
Houdt bij de aanschaf van de voeding rekening met het volgende:
- Check welke voeding de strip nodig heeft. Dit kan zowel 12V of 24V zijn. Kies de voeding met de juiste output.
- Zorg dat de voeding die je aanschaft altijd 10% meer Wattage aan kan dan het totale verbruik van de strip.
- Staat de Wattage niet vermeld op de voeding? Vermenigvuldig dan de uitgangsspanning met de Amperage. Dan krijg je de Wattage van de voeding.
LED strips dimmen
Alle 12V en 24V DC led strips zijn te dimmen. Dimmen hangt in dit geval altijd af van de voeding. Een standaard voeding is niet dimbaar. Kies in dat geval voor een voeding met een dim-protocol als fase afsnijding, DALI of een slimme oplossing als Casambi of Zigbee. Deze laatste twee hebben een “ontvanger” in de voeding verwerkt zitten.
Naast een voeding heb je ook nog een controller nodig. Zorg ervoor dat je een bijpassende controller kiest van een zelfde protocol. Ga je voor fase afsnijding? Kies dan voor een fase afsnijding dimmer. Ga je voor een slim protocol? Kies dan voor een slimme controller met een juist protocol of “zender”.
LED strips types
Nu je de standaard principes van led-strips weet, gaan we wat dieper in op de verschillende types.
1. DC LED strips - de standaard LED strip
Deze 12-24 volt flexibele led-strip is de meest populaire optie voor doe-het-zelfprojecten en renovaties in huis. Zowel voor accent- als functionele verlichting. Er zijn gigantisch veel opties als het gaat om lichtkleuren en IP waardes voor waterdichtheid.
Wat maakt ze zo gebruiksvriendelijk?
De strips zijn meestal gemaakt met 3M dubbelzijdige tape aan de achterkant voor eenvoudige installatie. Ten tweede zitten ze op een relatief dunne ondergrond. De strips zelf produceren weinig warmte en zijn dus perfect voor korte afstanden. De strips worden vaak aangeboden in 1 meter tot 5 meter, maar de meeste led-strips zijn in te korten op aangegeven knip/snijstreepjes.
Gelijkstroom aangedreven
De strips hebben een ingang van 12 of 24V. Laagspanningsverlichting is voor beginners veilig om aan te sluiten. Naast dat je ze met een transformator om kan zetten naar 230V (pas uiteraard wel op met 230V), kun je ze ook rechtstreeks voeden met batterijen of een solar-accu.
Van niet waterdicht naar waterdichte strips
De standaard led-strip is er meestal in 3 soorten IP20, IP65 en IP68.
- IP20: deze strip is de meest standaard versie. Hij bestaat uit een flexibele printplaat met 5050 led’s zonder bescherming. Deze zijn toepasbaar in ruimtes waar geen vocht bij de strip kan komen.
- IP65: de strip is in basis hetzelfde als de IP20 strip, maar heeft een dunne siliconen laag zodat hij beschermd is tegen water. Aanbevolen voor buitenverlichting, terrasverlichting, badkamerverlichting of onder kasten waar vocht zich kan ophopen. Zorg ervoor dat de strip wel zijn warmte kwijt kan. Siliconen, vooral van goedkopere merken kan bij hoge temperatuur verkleuren. Het resultaat is een (gedeeltelijke) kleurverandering van licht.
- IP68 led-strips kunnen volledig ondergedompeld worden in water of kunnen toegepast worden in omgevingen met hoge temperaturen, zoals een sauna.
High efficiëntie LED strips
Ga je voor algemene verlichting en wil je met led-strips bijvoorbeeld een lamp boven de eettafel maken, kies dan voor een led-strip met een hoge efficiëntie, of in ieder geval een hoge lichtopbrengst. Kies bijvoorbeeld een duostrip waarbij er twee rijen led’s naast elkaar op de printplaat gemonteerd zitten.
Aantal LED’s per meter
Standaard led-strips hebben verschillende opties als het gaat om het aantal led’s per meter. Bijvoorbeeld 60, 240 of 512 led’s p/m.
Wanneer je voor accentverlichting achter een bed of tv gaat, waarbij de strip ver achter de rand zit, kan een 60 led p/m al voldoende zijn. Is de strip zichtbaar in bijvoorbeeld een profiel met cover verwerkt in een muur of plank, kies dan voor een hoog aantal led p/m. Bijvoorbeeld 512 led p/m of COB. COB is een optie waarbij de ledjes zo dicht tegen elkaar zijn geplaatst dat er geen zichtbare lichtonderbrekingen te zien zijn.
Ga je voor functionele verlichting, kies dan altijd voor een hoog aantal led’s per meter. Deze hebben altijd een hogere lichtopbrengst dan een laag aantal led’s per meter. Ook bestaan er hoge efficiëntie led-strips voor als je een groot lichtopbrengst nodig hebt.
12V en 24V led-strips zijn eenvoudig in gebruik en makkelijk te installeren, raadpleeg wel altijd eerst de handleiding van de led-strip.
2. AC LED strips
Wanneer je langere lengtes wilt overbruggen kan het een goed idee zijn om AC led-strips te overwegen. Deze strips werken over het algemeen stabieler bij lange afstanden omdat het niet nodig is om met meerdere voedingen of dimmers te werken. Je sluit ze rechtstreeks aan op 230V.
Houdt er wel rekening mee dat AC led-strips over het algemeen breder zijn dan DC led-strips. Je kunt ze niet in kleine lengtes knippen, maar vaak om de 50 cm. Meestal hebben DC strips geen zelfklevende achterkant. Je kunt de strips in dat geval monteren met bevestigingsclips.
3. LED lichtslang
In tegenstelling tot de platte, flexibele led-strips, zijn led-lichtslangen ingekapseld in een rond rubberachtig kunststof met een diameter van meestal 13mm. Het omhulsel zorgt ervoor dat lichtslangen waterdicht zijn en alle richtingen op gebogen kan worden. In tegenstelling tot platte led-strips dit alleen omhoog schijnen, schijnt het licht van een lichtslang 360 graden rondom. Er is namelijk geen achterplaat nodig om de led’s op te bevestigen. De lichtslang geeft over het algemeen niet zoveel licht als een led-strip, maar is prima geschikt voor accentverlichting in de tuin of aan een brug tijdens feestdagen. Ook wordt hij vaak gebruikt op de bouw om zo over een lange lengte gelijkmatig licht te hebben.
Over het algemeen zijn lichtslangen met een stekker direct op 230V aan te sluiten. Ze geven weinig warmte af en verbruiken over het algemeen weinig stroom. Ze worden aangeboden in warm wit, neutraal wit, koud wit of kleuren als blauw en groen.
Lichtslangen zijn vaak alleen in hele lange lengtes te koop. Bijvoorbeeld 34 of 50 meter. Inkorten kan ook, maar zorg er dan voor dan je een eindkap i.c.m. lijm gebruikt. Raadpleeg hiervoor altijd de verkoper.
4. Neon LED strips
Neon led-strips zijn strips die lijken op de ouderwetse glazen neonverlichting. De led versie zijn echter flexibel en kunnen daarom naar wens gebogen worden. De toepassingen zijn daarom eindeloos. Denk aan de omlijning van een gebouw of maak er zelf een figuur mee.
De Neon strips hebben vaak een IP68 waarde, waardoor ze bestand zijn tegen alle weersinvloeden. Daarnaast zijn ze verkrijgbaar met een lichtoutput aan de zijkant, aan de bovenkant of aan de onderkant.
Conclusie
Het kopen van een led-strip hoeft geen moeilijk proces te zijn, zolang je maar weet waar je op moet letten.
- Denk eerst na over de toepassing
- Welke eventuele beperkingen zijn er?
- Kies een juiste lichtkleur
- Bepaal of een laag energieverbruik belangrijk voor je is
Raadpleeg vooraf altijd eerst de handleiding. Kom je er echt niet uit? misschien is dit kant-en-klare setje dan iets voor je. Je hoeft zelf geen transformator of voeding aan te schaffen, hij is in elke gewenste lengte te knippen én wordt geleverd met een afstandsbediening. Hoe handig!