Hoeveel lumen nodig per ruimte zegt niets over Wattage. Als we het over Wattage van een gloeilamp hebben, weet iedereen hoeveel licht een 40W peertje ongeveer geeft. Maar hoe zit dat LED? Bij LED geeft de Wattage enkel aan wat het stroomverbruik is, maar zegt niets over de lichtopbrengst. Bij LED kijken we naar lumen. Op iedere verpakking van led-verlichting staat het aantal lumen aangegeven. Lumen = lichtopbrengst. Ook wel aangeduid als ‘lm’. Hoe bepaal je nu hoeveel lumen nodig is voor iedere ruimte?
Hoeveel lumen nodig per m2
Het aantal lumen wat nodig is per m2 hangt af van de ruimte of activiteit. Zo heeft een badkamer meer verlichting nodig dan een slaapkamer. Of een werkruimte meer nodig dan een toiletruimte.
Om te kijken hoeveel lumen er nodig zijn per ruimte, kijkt met naar het aantal Lux (‘licht’ in het Latijn). 1 lux staat gelijk aan 1 lumen per/m2.
Wattage – geeft het stroomverbruik aan
Lumen – hoeveel licht een lichtbron geeft
Lux – 1 lux = 1 lumen per/m2
Gewenste lichtsterkte in lux X aantal m2 oppervlakte = het aantal benodigde lumen
Keuken: 200-300 lux
Werkblad: 300-500 lux
Eettafel: 100-300 lux
Woonkamer: 50-200 lux
Leeslamp: 300 lux
Slaapkamer: 100-200 lux
Kantoor: 300 lux
Badkamer: 200-300 lux
Toilet: 100 lux
Gang en overloop: 50-100 lux
Berging of kelder: 50-100 lux
Werkbank garage: 300 lux
Hoeveel lumen nodig per ruimte:
Woonkamer
Een woonkamer heeft als algemene verlichting ongeveer 50-200 lux nodig. Stel dat je woonkamer 30m2 is, dan geldt hoeveel lumen nodig benodigd op een totaal van 1500-6000 lumen. Hier speelt een stuk persoonlijke voorkeur en of er veel kunstmatig licht van buiten komt of niet. Heb je een optie tot dimmen? Ga dan voor het maximale en in dit geval voor 6000 lumen.
Keuken
Een keuken van 11m2 heeft als algemene verlichting 200-300 lux nodig. Dit komt neer op 2200-3300 lumen. Ook hier geldt; heb je een optie tot dimmen? Ga dan altijd voor het maximale aantal lumen.
Vaak is het wenselijk om ook boven het werkblad nog extra spotjes of een lichtbalk te plaatsen. Het berekenen hiervan gaat iets anders, omdat licht plaatselijk nodig is, en vaak niet over de gehele breedte van het aanrechtblad. Verdeel het licht over de breedte van het aanrechtblad naar wens, of houdt de standaard 1,5 meter aan. Bereken in dit geval 1m2 per lichtbron aan. Ga dus voor 300-500 lumen per lichtbron boven een aanrechtblad. Hoe meer lumen, hoe meer werklicht.
Werkkamer
Een werkkamer van 9m2 heeft als algemene verlichting 300 lux nodig. Dit komt neer op 2100 lumen. Dit kan verdeeld worden over de gehele ruimte. Behoeft het soort werk meer direct licht? Kies dan voor een bureau- of werklamp.
Slaapkamer
Een slaapkamer van 14m2 heeft als algemene verlichting 100-200 lux nodig. Dit komt nee op 1400 tot 2800 lux nodig. Dit kan verdeeld worden over de gehele ruimte. Denk aan spotjes of een lamp in het midden van de kamer, nachtlampjes, een strip achter het bed, of verlichting boven een kledingkast.
Badkamer
Een badkamer van 9m2 heeft een gewenste lichtsterkte van 250 lux. Hoeveel lumen nodig komt neer op 2250 lumen. Dit hoeft niet uit 1 lichtbron te komen. Dit kunnen meerdere lichtbronnen zijn. Denk aan spotjes in het plafond of verlichting boven een spiegel
Hoeveel lumen nodig is slechts een leidraad
Als het aankomt op aantal lumen nodig per ruimte, geldt de tabel in dit artikel als leidraad. Ga ervan uit dat hoe lager het aantal lumen, hoe sfeervoller de ruimte. Zo is er bijvoorbeeld naar wens echt wel 500 of 1000 lumen te plaatsen. Het zal dan alleen moeilijker zijn om activiteiten als lezen of schrijven uit te voeren.
Speelt lichtkleur hierbij nog een rol?
Lichtkleuren worden aangeduid in Kelvin waardes. Warm wit gaat vanaf 2200K t/m 3000K, neutraal wit van 3200K tot 4500K en daglicht wit van 4700K t/m 6500K. In een woonhuis is het gebruikelijk om warm wit toe te passen. Warm wit geeft een huiselijke sfeer, terwijl neutraal wit of koud wit een koelere sfeer kunnen geven.
Als we uitgaan van een warm witte lichtkleur dan zijn er opties van 2200K t/m 3000K. Hoe lager de kelvin waarde, hoe warmer de lichtkleur. Dit heeft echter geen invloed op het hoeveel lumen nodig per ruimte. Wel is het zo dat hoe warmer de lichtkleur, hoe minder lumen het uitstraalt. Een warmere lichtkleur zal dan altijd iets meer vermogen verbruiken om tot het benodigde lumen te komen.
Ondanks dat het gehele lichtplan in huis het beste afgestemd kan worden op 1 lichtkleur, kan het soms handig zijn om op bepaalde plaatsen in huis te kiezen voor een andere lichtkleur. Bijvoorbeeld voor extra (dag)licht boven een werkblad of in de garage. Zorg dan dat deze lampen niet altijd aan staan, maar alleen als extra licht nodig is.